Chọc ối là xét nghiệm gì? Cách đọc kết quả và những lưu ý quan trọng để mẹ bầu có thể an tâm hơn khi thực hiện phương pháp này. Hãy cùng DNA TESTINGS tìm hiểu về xét nghiệm chọc ối.
Bài viết bao gồm
Chọc ối là xét nghiệm gì?
Ngoài phương pháp xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn, chọc ối là thủ thuật chẩn đoán trước sinh xâm lấn. Phương pháp phổ biến này lấy tế bào thai từ dịch ối, sau đó phân tích những bất thường di truyền của thai nhi ở mức độ NST, phân tử và sinh hóa có độ chính xác cao.
Bào thai khi nằm trong tử cung người mẹ sẽ được bao bọc bởi dịch ối. Đây là môi trường dinh dưỡng có khả năng tái tạo, trao đổi để thai có thể phát triển an toàn trong bụng mẹ. Dịch ối xuất hiện từ ngày 12 sau khi thụ thai và được tạo thành từ 3 yếu tố chính là màng ối, máu mẹ và thai nhi.
Bắt đầu từ tháng thứ 4 của thai kỳ, dịch ối có thêm thành phần chủ yếu là do bài tiết từ đường tiết niệu, nước ối được hấp thụ lại do thai nuốt vào hệ tiêu hóa và trong dịch ối có những tế bào của thai bong ra.
>>>> Do đó, thực hiện thủ thuật chọc ối chính là phương pháp lấy 1 ít dịch ối để phân lập, ly tâm mẫu dịch ối lấy cặn tế bào nhằm xét nghiệm phân tích các bất thường di truyền của thai nhi.
Quy trình thực hiện chọc ối
Mục đích của việc chọc ối chính là xem xét thai nhi có nguy cơ mắc những rối loạn NST di truyền hay không. Quy trình chọc ối phải trải qua những bước cơ bản:
Bước 1: Thai phụ đến trung tâm xét nghiệm, bệnh viện có thực hiện phương pháp chọc ối để được bác sĩ tư vấn. Nếu cần thiết và được chỉ định thực hiện chọc ối, bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm trước, xác định rõ hơn về tình trạng nhau thai và tư thế của thai bên trong bụng mẹ.
Bước 2: Bác sĩ xác định được vị trí chọc ối an toàn qua hình ảnh siêu âm thai. Sau đó, bác sĩ tiến hành vệ sinh phần bụng người mẹ, tiêm thuốc tê tại chỗ qua da.
Bước 3: Sử dụng tiêm dài mỏng để chọc vào vị trí, lấy khoảng 15-20ml dịch ối. Quá trình này chỉ mất khoảng vài chục giây và mẫu nước ối được kiểm tra, xét nghiệm.
Bước 4: Bác sĩ xem xét và đánh giá một lần nữa thai nhi trong bụng sau khi đã thực hiện lấy dịch ối để đảm bảo em bé và mẹ vẫn an toàn. Sau khi xét nghiệm xong, bác sĩ sẽ trả kết quả.
Chọc ối, có nên hay không?
Hiện nay, chọc ối vẫn còn tồn tại một số rủi ro cho sức khỏe của mẹ và thai nhi trong bụng. Do đó, chỉ những trường hợp cần thiết bác sĩ mới chỉ định phương pháp này. Những đối tượng nguy cơ được chỉ định chọc ối thường là:
+ Mẹ bầu hơn 40 tuổi.
+ Có kết quả sàng lọc trên huyết thanh, kết quả siêu âm bất thường.
+ Người mẹ mang bệnh lý di truyền.
+ Bố/mẹ hoặc gia đình có tiền sử mắc những hội chứng liên quan đến rối loạn NST.
>>> Phương thức chọc ối nếu thật sự cần thiết thì được chỉ định khi thai khoảng 15-18 tuần. Đây là thời điểm phù hợp để xét nghiệm để có được kết quả chính xác hơn.
Cách đọc kết quả và những lưu ý khi thực hiện chọc ối
Trong phiếu xét nghiệm kết quả chọc ối, người mẹ có thể nhận biết được những dị tật bẩm sinh mà bào thai mắc phải, cụ thể như:
+ Hội chứng Edwards (Trisomy 18), thừa 1 NST 18 nên nếu sinh ra trẻ sẽ chậm phát triển, thường không sống quá 1 tuổi và mắc thêm chứng dị tật tim bẩm sinh, có vấn đề ở những cơ quan nội tạng.
+ Hội chứng Down (Trisomy 21), thừa 1 NST số 21 trong 1 số tế bào hoặc hầu hết tế bào cơ thể.
+ Hội chứng Patau (Trisomy 13), thừa 1 NST 13 khiến thai lưu, tử vong sớm và kèm nhiều dị tật như tim, đa ngón, dị tật thần kinh.
+ Hội chứng Turner, thừa 1 NST X ở nữ, bé gái sinh ra thường bị lùn, tai thấp, tóc thưa, cổ to, tử cung và buồng trứng nhỏ.
+ Hội chứng Klinefelter, Bất thường NST giới tính, căn bệnh này thường phổ biến ở nam giới do thêm 1 nhiễm sắc thể X.
>>> Kết quả chọc ối thường có độ chính xác cao, lên đến hơn 99,99%. Sau khi thực hiện chọc ối và có kết quả, bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên và trao đổi cùng gia đình để có được những quyết định sớm, giảm thiểu tối đa những tổn thất về sức khỏe và tinh thần cho gia đình, cho người mẹ và cho cả tương lai của trẻ.
Xem thêm: Cách đọc kết quả xét nghiệm Double Test
Những lưu ý khi chọc ối
Khi cần thực hiện phương pháp chọc ối, người mẹ nên lưu ý đến những vấn đề sau:
Nên chuẩn bị tinh thần và đảm bảo sức khỏe, không làm việc quá sức. Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra, đánh giá hiện trạng sức khỏe người mẹ có đảm bảo để thực hiện chọc ối an toàn hay không mới có thể tiến hành.
Mẹ bầu lưu ý không sử dụng kháng sinh trước khi thực hiện chọc ối. Sau khi chọc ối phải nghỉ ngơi tại chỗ khoảng 1h, sau đó 2 tuần phải nghi ngơi để đảm bảo sức khỏe ổn định.
